Veiligheidsbewustzijn creëren
Marianne Mulder werkt al meer dan 30 jaar als veiligheidskundige in de GWW-sector. Ze heeft met veel bedrijven mee mogen denken en hen bewust mogen maken van de veiligheid van hun medewerkers en die van hun collega’ bedrijven en/of opdrachtgevers. In de veiligheidsmaand hebben we Marianne geïnterviewd over het creëren en versterken van het veiligheidsbewustzijn binnen organisaties.
Wat is veiligheidsbewustzijn?
Ondanks dat veiligheidsbewustzijn belangrijk is voor een veilige werkplek, blijft het voor velen lastig om dit begrip uit te leggen. .
Waar hebben we het eigenlijk over?
‘Veiligheidsbewustzijn houdt in dat iemand zich bewust is van de mogelijke gevolgen van een bepaalde actie. Door hierop te anticiperen wordt de voorgenomen ‘onveilige’ actie doeltreffend omgezet in een alerte en bewust veilige reactie.. Het resultaat is veilig werken.
Veilig werken gaat over meer dan je aan de regels houden
Marianne vertelt: “Volgens de wet- en regelgeving werk je veilig wanneer je je houdt aan de regels. Echter, ik ben van mening dat wet- en regelgeving slechts ondersteunt en dat veilig werken over veel meer gaat, namelijk het beschermen van ons meest kostbare bezit, ons leven en onze gezondheid. Om veilig te kunnen werken moet je weten waar je risico’s zitten. En wat dan een risico is. Daarvoor heb je vakkennis nodig en werkervaring en ook goeie voorbeelden, collega’s die kunnen laten zien hoe het moet.
In kaart brengen van risico’s
De eerste stap die je volgens Marianne moet nemen om veilig te kunnen werken is het in kaart brengen van de risico’s die komen kijken bij jouw werkzaamheden. “In principe moet er bij elke opdracht een risicoanalyse uitgevoerd worden van zowel de werkzaamheden als de omgeving waarin het werk moet gebeuren. Voor terugkerende risico’s kun je de bijpassende maatregelen vastleggen in een toolbox. Die kun je gebruiken voor de toolboxmeetings wanneer je VCA gecertificeerd bent. Ben je niet VCA gecertificeerd dan is het houden van een veiligheidsbespreking/toolboxmeeting nog steeds een goed idee.
Ook is belangrijk om bij het uitvoeren van de risicoanalyse en de keuze voor de bijpassende beheersmaatregelen andere belangen aan de kant te zetten. In het werkveld zie ik dat er in sommige gevallen gekozen wordt om de snelste/goedkoopste manier van werken toe te passen in plaats van de meest veilige. Het grootste belang zou de veiligheid en gezondheid van jezelf en jouw medemens moeten zijn,” aldus Marianne.
Het gesprek aan gaan
De volgende stap is het gesprek aan gaan met je medewerkers. Marianne: “Een toolbox opstellen heeft alleen zin als je deze ook bespreekt met jouw medewerkers en samen met hen kijkt hoe ze een en ander kunnen toepassen in hun praktijk. Daarnaast wil je hen scherp houden en elkaar bewust maken dat veilig werken, ook onder groepsdruk, een keuze is. Uiteindelijk wil iedereen aan het einde van de dag weer gezond naar huis.
Kijk af en toe eens, samen met je medewerkers, of bepaalde werkprocessen geoptimaliseerd kunnen worden. Denk aan het updaten van handleidingen en checklisten en aan bijvoorbeeld het opstellen van nieuwe toolboxen.
Bovendien is het belangrijk om gekozen veiligheidsmaatregelen te blijven herhalen en indien iemand zich niet houdt aan de maatregelen daar diegene ook op aan te spreken. En dat is best moeilijk als dat een fijne, hardwerkende en goeie medewerker is, maar wees eerlijk, hoe goed is zo’n medewerker als hij keer op keer afwijkt van de door jullie gestelde regels?”
